Eetbare wilde bloemen

Het is prachtig om te zien hoe de decoratieve en smakelijke culinaire waarden van wilde bloemen momenteel worden gewaardeerd. Vandaar ook dat we op de website van Cruydt-Hoeck een aparte categorie hebben gemaakt: 'Eetbare wilde planten'.

De Food Walks, Food Forests en eetbare tuinen komen als paddestoelen uit de grond en worden enthousiast uitgeprobeerd. Het is mooi dat er dan ook enige kennis beschikbaar is over welke plant je wel of niet kunt eten en hoe dan. Leuke boeken over wildplukken zijn bijvoorbeeld Het grote wildplukboek (Edwin Florés), Koken met wilde planten (Van Nature, Ria Loohuizen), The Wild Food Cookbook (Roger Phillips), Food for Free (Richard Mabey), Essbare Wildpflanzen Europas (Eva-Maria Dreyer). Ik heb ze nog lang niet allemaal genoemd, waaronder steeds meer Nederlandse titels. Deze boeken zijn leuk, maar zorg wel eerst dat je de planten goed kunt herkennen voordat je er iets mee gaat doen!

Van stamppot tot thee

Sommige wilde bloemen zijn vooral mooi om te eten, zoals het intense blauw van de Korenbloem. Andere planten zijn ook echt smakelijk of zijn lekker in specifieke gerechten. We eten zelf graag Brave hendrik, familie van de spinazie en minstens zo lekker, als spinazie of door de quiche of roerbak. Brandnetelstampot, ook heerlijk.

Van veel soorten bloemen en plantendelen is kruidenthee te maken. Natuurlijk is het lekker om als basis munt of kamille te gebruiken, maar daarnaast kun je eindeloos toevoegen: bladeren van Duizendblad, Boerenwormkruid, Brandnetel, Framboos, Hop, Lievevrouwebedstro, Bosaardbei, Tijm (erg spicy!), Wilde marjolein, Berk, Moerasspirea, soorten wilde rozen, Lindebloesem, én allerlei tuinplanten zoals Bergamot, Dropplant, Verveine of Citroenverbena.

Onbekend en vergeten

Van veel planten is het gebruik onbekend en vergeten. Bijvoorbeeld dat paardenbloemen (de hele plant) lekker zijn, maar vooral de bloemen. Ook Kaasjeskruid, Klokjes, Wilde cichorei, Groot streepzaad, Veldsalie, allerlei look-soorten (wilde uitjes), zoals Berglook, Moeslook of Kraailook zijn te eten. Maar ook Look-zonder-look, wat dus geen look is, maar wel zo ruikt en smaakt.

Heemst, waar vroeger Marsh Mellows van werden gemaakt. Engelwortel waar je de stengel delen van kunt konfijten. Een bijzondere en zeer smakelijke lekkernij, waar een collega ons eens mee heeft verrast.

Sommige soorten zijn ook nog best gezond, zoals Barbarakruid. Bladeren van deze plant kun je bijna het hele jaar door plukken.

Van Duizendblad hoorden we eens het bijzondere verhaal van een meneer die onderzoek deed naar de gezondheid van bepaalde kruiden voor koeien, waaronder Duizendblad. Nadat hij door het doen van onderzoek had ontdekt dat dit een bijzonder nuttige en gezonde plant is kwam hij op bezoek bij zijn moeder. Zij vertelde hem vervolgens dat zij vroeger koekjes maakte voor de kinderen, met onder andere Duizendblad voor extra vitamines en mineralen in de winterperiode. Hij had beter aan het begin van zijn onderzoek met zijn moeder kunnen gaan praten, want die had nog veel oude kennis paraat!

Voorzichtig met wilde planten eten

Sommige plantendelen zijn minder praktisch. Van Klokjes (Campanula) en Klit (Arctium) kun je de wortel eten. Het is wel fijn om dan veel planten te hebben, want als je de wortel opgraaft gaat de plant dood.

Veel wilde planten kun je maar een beetje van eten of alleen als ze gekookt of gebakken zijn, omdat ze anders meer of minder giftig zijn. Bijvoorbeeld Smeerwortel, Bijvoet, Salomonzegel. Ik ga er niet aan beginnen. Sowieso is het verstandig om met alle planten voorzichtig te zijn als je ze op gaat eten, tenzij er een goede deskundige bij de hand is, ook om de planten goed te herkennen.

Tot slot nog een paar leuke tips over natuurinclusieve voedselproductie:

Permacultuur is momenteel zeer populair. Het wordt met name interessant als dit ook op iets grotere schaal wordt uitgewerkt. Onderstaande ontwikkelingen in Nederland en België vinden we reuze boeiend.

* Van Akker naar Bos. De ecologische intensivering die de wereld moet voeden, kijken en leren van de natuur en natuurinclusief boeren. Op de website is een kaart te zien met plekken in Nederland en België waar reeds voedselbossen worden ontwikkeld. Op 9 december is het tweede congres, in Bemmel, helemaal uitverkocht. Als je dit onderwerp interessant vindt zou ik zeker eens contact opnemen (http://www.akkernaarbos.nl/congres-2016/). Behalve eetbare wilde bloemen is er een scala aan inheemse en uitheemse bomen en struiken beschikbaar waarvan geoogst kan worden, door mensen of dieren. Een kwekerij waar veel eetbare soorten bomen en struiken verkrijgbaar zijn: de voedselbos website van Kwekerij Arborealis (http://voedselbos.arborealis.nl).

* Netwerk Natuurinclusieve Landbouw. Een stroming waarbij natuur en landbouw elkaar versterken, met meer biodiversiteit als resultaat en een gezondere bodem en gewas (http://www.natuurinclusievelandbouw.nl).

Wordt vervolgt.